Hôm nay đã là hai ba tháng chạp, ngày Ông Táo
về trời. Ông Năm đang hì hụi chuẩn bị đồ đoàn để cho cậu cả Thanh về quê cúng
tổ tiên. Năm nào cũng vậy, cứ đúng ngày này thì ông lại khăn gói về quê thăm họ
hàng chú bác. Sau khi chu toàn mọi việc đâu đấy rồi, ông mới lại quay về để lo
đón tết cùng với gia đình. Năm nay vì sức khoẻ yếu nên ông để cho cậu con trai
cả về quê một mình, cũng là để cho nó quen với chuyện họ hàng mà thay mặt mình
sau này vậy. Tuy đã hai mươi tám tuổi, nhưng cậu cả Thanh vẫn chưa chịu lập gia
đình. Ông Năm sốt ruột lắm, nhờ người mai mối đông tây để cho cậu yên bề gia
thất. Dù sao ông cũng là người xa quê, cần sớm có cháu chắt cho đông vui cửa
nhà. Quê ông ở dưới đồng bằng, cách đây những hơn ba mươi cây số lận. Cả nhà
lên khai hoang vùng đồi núi này đã mười bốn năm trời, nay cũng tạm ổn định mọi
bề. Ở đây đồi núi chập chùng, quê hương khuất bóng non ngàn, nhưng đối với ông
thì quê cha đất tổ bao giờ cũng gắn bó thiêng liêng trong tâm thức.
Nghe lời bố, cậu cả Thanh ra ngoài vườn chọn
một cành đào đẹp và khí thế nhất để mang về quê biếu bác trưởng tộc. Vườn nhà
rộng, nhưng phía trước sân ông Năm còn trồng thêm mấy cây đào, để mỗi dịp tết
về hoa nở cho đượm vẻ sắc xuân. Mấy ngày tết ông không cần phải có cành đào
trong nhà, vì cứ để hoa nở trên cây giữa thiên nhiên mới là cái thú vị của
người miền rừng. Người dưới xuôi không được như vậy, cho nên thèm có một cành
đào đẹp để mà cắm trong chậu ba ngày tết. Cành đào lúc này đã được cậu cả mang
vào đặt giữa sân. Ông Năm hài lòng lắm, cứ đứng ngắm mãi cái vẻ gân guốc cổ
thụ, lá hoa mơn mởn của nó mà không hề chán mắt.
Tỉa tót cành đào và cột cẩn thận lên
chiếc xe máy xong xuôi, ông dặn con:
- Đi đường để ý nhất là cành đào nhé, tránh ổ
gà để không làm rụng hoa!
Rồi ông lại dặn dò về lịch trình thăm nom,
chúc tết. Quà gì tặng ai, nói năng ra làm sao? Quà mang về cũng chỉ là những
thức miền núi đơn sơ, gọi là tấm lòng thành của người con xa quê hiếu thảo. Cậu
cả thì cứ vừa nghe vừa gật gù, ra chiều như đã ghi nhớ những lời bố dặn.
Sợ con quên, ông Năm nhắc lại lần nữa:
- Xong rồi nhớ ra thắp hương ở mộ tổ và ông bà
con nhé!
Ông nói những lời đó với tất cả vẻ thành kính
và nổi nhớ quê cha đất tổ da diết, rồi nhìn theo chiếc xe của con cho đến khi
nó khuất hẳn sau rặng núi mới thôi.
o0o
Hành trình về quê chỉ phải qua mấy cây số
đường rừng đất đá, còn lại thì toàn là trãi nhựa, cho nên cậu cả Thanh cũng
không đến nổi vất vả lắm. Tuy nhiên, khi về gần đến quê thì cậu phải đi đò.
Chạy xe dọc bờ sông mấy cây số cũng có một cây cầu, nhưng vì xa nên người ta
thường gọi đò để qua sông cho tiện. Bến đò này hình thành từ khi nào thì không
còn ai nhớ rõ nữa, nhưng có lẽ cũng đã lâu lắm rồi. Hai bên bờ sông mọc đầy
những lau sậy như thủa hồng hoang, ban đêm thì tiếng ếch nhái vang động cả một
vùng. Cũng chính vì vậy mà dân ở đây mới đặt tên là: Bến Đò Lau.
Không hiểu vì sao khi thiết kế thi công cây
cầu thì người ta lại làm cách đây những mấy cây số. Vì sự bất tiện này mà bến
đò Lau còn hoạt động cho đến tận bây giờ, và vẫn còn giữ được cái vẻ hoang sơ
vốn có. Ngôi nhà của người lái đò cách bến độ vài trăm mét, ẩn trong một lùm
cây um tùm. Từ bên ngoài nhìn vào, người ta tịnh không hề thấy được gì trong đó
cả. Chẳng ai biết là ông lái đò có vợ con hay không, hay ông chỉ ở một mình.
Chỉ khi nào có tiếng khách gọi “Đò...ơi...ơi!”, thì mới thấy chiếc thuyền của
ông từ trong đám lau lách im lìm bơi ra, hệt như xuất hiện từ thế giới hư vô
vậy. Những lúc trời xâm xẩm tối, nhìn thấy cảnh tượng như thế nơi sông cùng
thuỷ tận này, hẳn người ta không khỏi có cái cảm giác rờn rợn ở trong
người.
Lúc về đến bến đò Lau thì trời đã gần trưa,
cậu cả Thanh vội vã qua đò vì còn nóng lòng muốn gặp họ hàng thân thích ở quê.
Lúc đẩy chiếc xe máy xuống đò, cậu cẩn thận giữ cho cành đào không bị va quệt.
May quá, đi đường bấy nhiêu cây số mà cành đào vẫn giữ được vẻ đẹp ban đầu,
những cánh hoa như mang lại sắc xuân rực rỡ cho cái bến đò vốn đã cô
liêu.
o0o
Xa quê đã lâu, họ hàng gặp nhau tay bắt mặt
mừng, nhà nào cũng sốt sắng để giữ cậu cả Thanh ở lại ăn cơm. Nhưng vì lịch
trình thăm nom nhiều quá, cậu cả đành phải thất lễ từ chối, chỉ nhận lời chúc
tết và thăm hỏi từ mọi người mà thôi. Buổi chiều, sau khi ăn cơm ở nhà bác
trưởng tộc xong, cậu cả đi ra nghĩa địa để mà thắp hương cho ông bà tổ tiên một
lúc. Vì vậy mà khi chào từ biệt mọi người thì cũng đã chiều muộn.
Quay lại bến đò Lau thì trời đã tối mịt, lúc
này cậu cả Thanh không còn nhớ nhà người lái đò nằm ở hướng nào nữa, chỉ nghe
bốn bề tiếng ếch nhái râm ran. Đang phân vân bất định thì chợt thấy có một ngọn
đèn le lói cạnh bờ sông. Đoán chắc là nhà người lái đò, cậu cả bèn dắt xe đi
men theo lối đó. Tới nơi, thấy một ngôi nhà kiểu cổ, đèn đuốc sáng tỏ khắp nơi,
chung quanh có nhiều hoa thơm cỏ đẹp lắm. Cậu cả Thanh ngơ ngẩn, đang định lên
tiếng thì thấy có một người con gái xinh đẹp từ trong nhà bước ra mà cất giọng
thánh thót:
- Anh từ đâu đến vậy? Hỏi nhà em có việc chi
không?
Cô gái trạc mười tám đôi mươi, dáng vẻ yểu
điệu giống như tiên nữ giáng trần vậy. Mới nhìn thoáng qua mà cậu cả đã mê mẩn
như người mất hồn. Cúi chào theo cách lịch sự nhất có thể, cậu trả lời:
- Tôi về thăm quê, bây giờ mọi việc đã xong
xuôi nên mới trở lại nhà. Không ngờ vì bìu ríu quá mà trở nên muộn màng, đi đến
đây thì trời vừa tối. Nếu đây là bến đò thì mong cô cho tôi qua sông để còn về
nhà cho kịp!
Nghe vậy, cô gái liền ghé sát vào người cậu cả
mà mỉm cười:
- Mời anh cứ ngồi xơi tạm chén nước đã. Đây
đúng là bến đò, nhưng bố em có việc đi sang làng bên chưa về. Anh hãy chịu khó
đợi một lúc được chăng?
Nói rồi cô đưa ánh mắt lả lơi mà nhìn khách.
Cậu cả bấy giờ như tỉnh như mơ:
- Vậy thì tôi... sẽ đợi!...
Cô gái cũng nhẹ nhàng ngồi xuống bên cạnh cậu
cả để mà trò chuyện. Ánh đèn mờ tỏ, chung quanh hoa lá rực rỡ một vùng, thật là
hệt như trong khung cảnh thần tiên cổ tích vậy. Giữa thời khắc nên thơ đó, cậu
cả cất giọng ướm hỏi:
- Cho tôi mạn phép hỏi. Chẳng hay năm nay em
đã bao nhiêu xuân xanh? Bố mẹ đã đặt để chốn nào chưa?
Cô gái hé cặp môi xinh như hoa nở, cúi đầu e
lệ:
- Năm nay em vừa tròn mười tám tuổi. Bố mẹ chỉ
có mình em, vì vậy còn quyến luyến mà chưa muốn gả cho ai.
Cậu cả Thanh nghe vậy thì mừng rỡ:
- Thật thế ư? Em xinh đẹp như vậy, chắc là còn
kén chọn người tâm đầu ý hợp?...
Cô gái liền nũng nịu nắm lấy bàn tay anh:
- Người tâm đầu ý hợp là anh đây. Lâu nay đã
nhiều người dạm hỏi nhưng em không vừa lòng, chỉ anh mới là người có duyên phận
với em mà thôi!
Cậu cả Thanh cứ tưởng mình đang trong giấc
mộng, còn đang chưa biết nói gì thì cô gái đã tiếp lời:
- Hôm nay chúng ta gặp nhau ở đây cũng là bởi
duyên phận từ kiếp trước. Nếu anh thực sự có lòng thì nhờ người mai mối, rồi
chúng mình sẽ thưa chuyện với cha mẹ hai bên...
- Những lời của em là từ tâm
nguyện? – Cậu cả hỏi dồn, như không còn tin vào tai mình.
Cô gái nhìn anh đắm đuối rồi lặng lẽ gật đầu.
Bấy giờ lại lấy từ trong mình ra một chiếc khăn màu hồng, trên đó có thêu chữ
“Vương” và nói:
- Em muốn anh hãy nhớ kỹ vật này!
Tuy không hiểu ý, nhưng cậu cả cũng nhìn
kỹ mà ghi nhớ trong lòng. Rồi hai người cứ thế mà ngồi bên nhau hồi lâu. Một
lúc như sực tỉnh, cô buông tay anh mà nói:
- Bây giờ đã khuya lắm rồi. Anh nghỉ lại đây
rồi sáng mai hãy về nhé!
Đã có thề nguyền hẹn ước, anh đâu có ngần ngại
mà từ chối lời mời của vị hôn thê. Vả lại bây giờ trời đã khuya, nếu có về nhà
thì cũng đã muộn, vậy nên cậu cả mới quyết định ở lại nghỉ ngơi qua đêm.
o0o
Khi cậu cả Thanh thức giấc thì trời đã tờ mờ
sáng. Anh dụi mắt ngồi dậy, rồi bổng giật mình vì không còn nhìn thấy nhà cửa
đêm qua đâu cả. Chỉ thấy mình đang nằm trên một ngôi mộ thật lớn ở ngay sát mé
sông. Chiếc xe máy mà hôm qua anh đi thì vẫn còn thấy dựng ngay bên cạnh. Hốt
hoảng, cậu cả đứng dậy quan sát thì chợt nhận ra bến đò ở cách đây một đoạn khá
xa. Lòng những hoang mang, anh vội vàng dắt chiếc xe máy đi ngược lại phía bến
để mà gọi đò.
Vẫn như mọi khi, người lái đò bí ẩn lại xuất
hiện từ trong lùm cây xanh um. Sau khi đưa giúp anh chiếc xe máy xuống đò, ông
hỏi:
- Cậu đi đâu mà qua đò sớm vậy?
- Vâng! Tôi đi có việc gấp – Cậu cả Thanh trả
lời cho qua chuyện.
Làm như vẻ vô tình, anh chỉ nấm mộ mà đêm qua
mình đã ngủ trên đó, rồi hỏi:
- Ông có biết ngôi mộ đằng kia là của ai
không? Sao lại nằm chơ vơ một mình nơi bến sông này vậy?
Ông lái đò nghe vậy thì thở dài:
- Rõ tội nghiệp! Đó là mộ một cô gái xinh đẹp
ở làng bên. Cô ta năm nay vừa tròn mười tám tuổi, nổi tiếng là người nết na,
ngoan hiền. Không hiểu vì buồn bực chuyện tình duyên thế nào mà mấy tháng trước
trầm mình ở khúc sông này. Mọi người thương cảm quá, nên mới chôn cô ấy ngay
cạnh bờ sông, và còn đắp cho ngôi mộ thật lớn nữa.
Bây giờ cậu cả Thanh mới rùng mình mà nhớ lại
câu chuyện đêm qua, mọi sự thật trùng hợp như lời ông lái đò đã kể. Anh bồi hồi
mà đưa ánh mắt nhìn khắp lượt khúc sông, chợt thấy lòng mình bổng trở nên xao
xuyến lạ kỳ. Sóng lúc này vẫn vỗ vào mạn thuyền ì oạp, hàng lau lách rậm rì đung
đưa, ngả nghiêng theo làn gió thoảng.
o0o
Mấy tháng sau – bấy giờ khoảng cuối tháng chín
âm lịch gì đó – có đám người đi qua bến đò Lau thì bắt gặp một đứa trẻ sơ sinh
quấn tã đang khóc. Đứa bé được đặt nằm trên nấm mồ vô chủ, trên cổ tay quấn
chiếc khăn màu hồng có thêu chữ “Vương” thật lớn. Mọi người thương tình, bèn
bảo nhau mang nó về cho một người đàn bà goá trong làng để nuôi.
Còn cậu cả Thanh từ dạo ở Bến Đò Lau trở về,
cứ ngày đêm thương nhớ hình bóng người con gái đã cùng mình hẹn ước hôm nao.
Cũng từ đó, người ta thấy anh cứ ở vậy một mình mà không chịu kết duyên cùng
ai, cho dù cha mẹ có nhờ người mai mối khắp nơi.
