Tiếng chim chuyền
cành hót líu lo, khiến cho khu vườn yên ắng như bừng tỉnh. Ở những chỗ đất
trống còn chưa kịp trồng trọt, mùi cỏ dại ngai ngái xông lên trong hơi sương
ẩm ướt. Dưới gốc cây bưởi trổ hoa chúm chím, đàn gà con đang lích rích bới
tìm thức ăn và chơi đùa. Lúc này chú Thanh ngồi bên cửa sổ, ngắm nhìn
những đóa mẫu đơn mới nở ngoài vườn với một vẻ thích thú hiện rõ. Chủ nhân tay
nâng chén rượu, lim dim đôi mắt mà khẽ ngâm bài thơ “Uống rượu ngắm hoa Mẫu
đơn” của Lý Bạch:
“Hôm nay
uống rượu ngắm hoa
Cạn đôi ba
chén gọi là mua vui
Chỉ e hoa nói
nên lời
Em không phải nở
cho người già nua”.
Ngâm xong, chú lại nhấp thêm ngụm rượu, rồi vỗ đùi đánh bạch một cái mà
nức nở:
- Giỏi thay cho Lý Bạch! Thật xứng là tiên thơ lắm ru!…
Âm thanh phát ra từ cú vỗ đùi của chủ nhân khiến cho lũ gà con giật mình
mà chạy toán loạn một lúc. Chúng ngơ ngác nhìn nhau, rồi lại tiếp tục đào bới
gốc cây như cũ, vì đối với chúng thì tiên thơ Lý Bạch là ai cũng chẳng có quan
hệ gì cả. Nắng đã bắt đầu nhẹ nhàng lan tỏa trên mặt đất, thật là một buổi sáng
yên bình nơi thôn dã cô liêu.
o0o
Chú Thanh xưa nay vốn là người đam mê văn học cổ điển Tàu đến độ cuồng.
Đến nỗi, mấy đứa con của mình chú cũng đều đặt tên theo một tích nổi tiếng
trong tác phẩm “Tam Quốc diễn nghĩa”: Tam, Anh, Chiến, Lữ, Bố. Ghép lại thành
“Tam anh chiến Lữ Bố”. Các tác phẩm cổ điển khác gần như chú đều thuộc lòng cả,
hỏi đến đâu thì kể đến đó, nào là Tam quốc diễn nghĩa, Thủy hử, Hồng Lâu Mộng,
Sử ký Tư Mã Thiên..; các đại thi hào như Đỗ Phủ, Lý Bạch, Bạch Cư Dị…cũng được
chú để tâm mà nghiên cứu kỹ lưỡng. Vốn là một công chức, nhưng bản tính thẳng
thắn không thể ăn nhập với guồng máy áp bức đương thời, vì thế mà chú Thanh xin
về hưu non. Cũng nhờ vậy mà chú có thời gian để mà làm những công việc mình yêu
thích trước đây, như là trồng cây cảnh hay đọc sách chẳng hạn. Quan trọng hơn cả là
tha hồ đọc sách, cái thú mà chú vốn đam mê nhất đời. Mỗi khi khách vào nhà
chơi, người ta đều thấy ngay một tủ sách lớn được kê ở phòng ngoài. Trong đó
bày đủ những thể loại kim cổ đông tây, đặc biệt là các tác phẩm văn học cổ điển
của Trung Quốc. Để có được một tủ sách phong phú như thế, chú đã phải dành tâm
huyết cả đời để mà tìm mua và sưu tầm không biết mệt mỏi. Đó là niềm tự hào to
lớn của những người có học vấn lúc bấy giờ vậy. Nhìn vào tủ sách, người ta có
thể biết ngay được chủ nhân là ai, cũng như cái lượng kiến thức mà người ấy đã
tích lũy được.
Tọa lạc trong khuôn viên rộng chừng vài sào trung bộ, ngôi nhà của chú
Thanh như một thế giới riêng tĩnh lặng với ngút ngàn màu xanh cây trái. Về địa
giới hành chính thì phía tây giáp cánh đồng làng, hai mặt đông bắc giáp với nhà
người ta. Còn phía nam thì nối liền đường cái bằng một con ngõ chạy dài quanh
co, mà hai bên lối đi được trồng đầy những bụi hoa hồng dại. Giống như các cao
nhân ẩn dật xưa, chú đặt cho khu nhà của mình một cái tên rất thơ:“Đạo nhân
Thi quán”. Vì thi thoảng chú cũng làm thơ, phần lớn là nói về lũ chó, gà
trong vườn nhà, ngoài ra còn có một số bài tức cảnh và cảm thán thời cuộc. Bởi
vậy mà gọi là “Thi quán” cũng không có gì là quá đáng cả. Lâu lâu lại có vài ba
bạn thơ đến họp mặt, uống rượu ngâm thơ rồi nói cười hỉ hả. Đúng như câu “Khi xem
hoa nở, khi chờ trăng lên” đó vậy. Là người hoài cổ, nên ngoài tủ sách quý, ở
chính giữa nhà chú Thanh còn kê một bộ sập gụ tủ chè, mà hai bên cánh tủ người
ta khảm tỉ mỉ những tích cũ như “Lưỡng Long chầu Nguyệt”, “Ngư, tiều, canh,
mục”. Gần cửa sổ là góc chú ưa thích nhất, ở đó được kê một bộ trường kỷ đã nhẵn
bóng thời gian. Từ đây chủ nhân có thể ngồi một mình mà nhìn ra vườn, ngắm
những khóm hoa ngoài đó, rồi nhâm nhi li rượu để đạt đến cảnh giới thăng hoa tư
tưởng. Những vần thơ bất hủ của chú được dân làng truyền tụng cũng xuất phát ý
tưởng từ nơi bộ trường kỷ này đây.
Với vóc người cao dong dỏng, nhân vật của chúng ta nom giống một thi nhân
hơn là hảo hán giang hồ. Tuy nhiên phong cách sống của ông lại hao hao như các
anh hùng trong những bộ tiểu thuyết kiếm hiệp. Mỗi lần thấy chuyện bất bình là
chú đều ra tay cứu giúp, bênh vực cho người yếu thế, trừng trị những kẻ gian
tham. Cho rằng chú là vị hiệp sĩ cứu khốn phò nguy của thời nay, dân làng mới
cảm phục mà đặt cho cái tên nghe đậm chất kiếm hiệp: “Hiệp sĩ thời đại”. Về
phần mình, chú mặc nhiên đón nhận cái đặc ân mà mọi người đã hào phóng ban cho,
và coi đó như là một diễm phúc của bản thân vậy.
o0o
Một hôm hiệp sĩ của chúng ta được vợ sai đi chợ huyện mua đôi chó cúc. Khi
ôm chó về đến gần nhà thì thấy có hai đứa trẻ chăn trâu đang giằng co mà cãi
nhau chí chóe ở đó. Đứa lớn bắt nạt đứa bé hơn, ra chiều gay gắt lắm. Mặc dù
chưa hiểu sự tình như thế nào, nhưng sẵn tính nghĩa hiệp, chú Thanh liền rẽ hai
đứa ra mà không cho chúng cãi nhau nữa.
Đang cơn nóng mặt, đứa lớn quắc mắt nhìn chú Thanh mà giận dữ hét lên:
Đang cơn nóng mặt, đứa lớn quắc mắt nhìn chú Thanh mà giận dữ hét lên:
- Tổ cha mày!...
Bất ngờ vì sự hỗn hào đó, chú nóng tiết mà đánh cho đứa bé một cái bạt
tai đau điếng. Nào ngờ nó khóc toáng lên, rồi chạy một mạch về nhà mách bố.
Thì ra đứa bé ở ngôi làng phía đông, cách nhà chú Thanh chỉ một con
mương nhỏ có hàng Phi Lao xanh tốt. Bố nó vốn là một tay đánh xe bò, lúc này chẳng
hiểu phải trái thế nào, nhưng nghe nói thế thì cũng liền đến để bênh con. Sức
vóc anh ta như một con gấu, còn về tuổi tác thì chỉ đáng làm con chú Thanh mà
thôi. Theo tay đứa con chỉ, anh chàng thấy vị hiệp sĩ của chúng ta lúc này đang
đứng an ủi đứa bé bị bắt nạt lúc nãy. Cơn giận nổi lên, hắn ta liền xốc lại trước
mặt chú Thanh mà chửi bới om sòm. Thế rồi hai bên cãi nhau ầm ĩ, khiến cho người
qua đường bu đen bu đỏ đến để xem. Để trả đũa cho con, gã nọ liền tát chú Thanh
một bạt tai nổ đom đóm mắt. Giữa ba quân thiên hạ, bị một kẻ chỉ đáng tuổi con
mình xúc phạm như vậy, chú Thanh giận lắm. Tuy nhiên lúc này tay không thì chẳng
thể nào đấu lại với một kẻ trẻ khỏe gấp bội mình. Rất nhanh chóng, hiệp sĩ của
chúng ta liền chạy ngay vào nhà để vác thanh trường côn ra ứng chiến. Nhưng lúc
ra đến nơi thì không còn nhìn thấy đối thủ đâu nữa cả.
Mấy người đứng gần đó mách với chú rằng:
- Hắn đi về rồi. Còn nói là tối nay sẽ kéo đồng bọn đến phá nhà ông nữa đó!..
Không trừng trị được kẻ hỗn láo, chú Thanh thét lên một tiếng vang trời,
rồi vung trường côn múa tít. Khi cơn tức giận đã xuôi theo ngọn côn mà bay đi
mất, chú lại vội vàng chạy như bay về nhà để còn chuẩn bị tối nay đối địch.
Sáng hôm sau, tôi đến chơi để hỏi xem chuyện tối qua thế nào. Pha xong ấm
trà mời khách, chú ngồi bắt chân chữ ngũ mà rằng:
- Tối qua chúng có dám động tĩnh gì đâu. Chú cũng đã bài binh bố trận cả
rồi, khắp khu vực vườn nhà đều được bố trí theo trận địa bát quái của Khổng
Minh khi xưa. Nếu kẻ địch đến đây ắt sẽ không có đường ra, chỉ có một cửa tử
cho chúng mà thôi. Trường côn chú cũng đã dựng sẵn ở vách đó. “Binh lâm tướng
đón” mà cháu. Lo gì! Huống chi chú vốn thuộc lòng binh pháp Tôn Tử xưa nay…
Tôi cố nhịn cười, vì nghe chú nói không khác gì các nhân vật trong tiểu
thuyết kiếm hiệp cả. Nhưng chú thì vẫn tỉnh bơ như không, vì tác phong đã hun
đúc nên con người rồi đó vậy.
o0o
Đã lâu không ra thủ đô, lần này nhân tiện có người bà con ở Hà Nội mời,
chú Thanh liền sắm sửa để chuẩn bị lên
đường. Bà vợ thì cẩn thận sắp xếp đủ thứ quà quê, khiến cho chú cứ chộn rộn
mãi. Nào là mấy chục quả trứng gà, ít trái cây hái trong vườn, rồi cả một bao
tải gạo nếp nữa. Rồi bà lại dặn dò cẩn thận, làm như là chồng mình chưa bao giờ
ra tỉnh vậy. Phải tạm xa “Đạo nhân Thi quán”, xa lũ gà và đàn chó cúc ít hôm để
ra chốn thị thành, chú Thanh cũng buồn lắm. Nhưng vì “Nam nhi chí tại bốn
phương”, cho nên hiệp sĩ của chúng ta nhất quyết lên đường, không thể để cho
thói thường vướng bận.
Chiếc xe máy Minsk chạy chồm hỗm như con ngựa sắt trên đường làng một hồi
thì đưa được chú Thanh ra đến quốc lộ. Tại đây chú lại bắt xe khách tuyến bắc
nam để mà đi ra thủ đô.
Đến trưa thì xe ô tô dừng lại ở một ngôi quán bên đường để cho hành khách
nghỉ ngơi và ăn cơm.
Sau chặng đường mệt mỏi, mọi người đều xuống xe rồi ngồi bệt xuống
ghế mà nghỉ ngơi cho thỏa. Hiệp sĩ của chúng ta cũng tìm được một chiếc ghế bên
cạnh hàng trái cây để mà đặt lưng, đồng thời đưa ánh mắt ngắm nhìn cảnh vật
xung quanh. Chợt thấy một anh chàng thanh niên mặc trên mình chiếc áo sặc sỡ đi
tới, cái miệng dẻo quẹo thì cứ liến thoắng liên hồi. Anh ta cầm trên tay hai lá
bài tây, một đen và một đỏ. Thì ra là hắn đang mời mọc mọi người chơi trò đỏ
đen. Cách chơi bài rất là đơn giản: Anh ta cầm hai quân bài giơ lên cho mọi
người cùng nhìn thấy rõ. Rồi sau vài động tác vung vẩy như phù thủy bắt quyết,
anh chàng úp quân bài xuống đất. Ai đoán đúng quân nào đen, quân nào đỏ thì coi
như thắng. Tỉ lệ là một ăn mười, người đoán nếu thua thì chỉ mất một, còn thắng
được ăn gấp mười lần số vốn đã bỏ ra. Tuy điều kiện đưa ra thật là hấp dẫn,
nhưng mọi người vẫn sợ là cờ bạc bịp, cho nên không ai dám chơi cả. Mấy bà đi
buôn chuyến lúc này còn cẩn thận sờ xem túi tiền của mình đang còn hay đã mất.
Vài phút sau lại có hai người đàn ông to cao khác xuất hiện bên cạnh cái người
mặc áo sặc sỡ kia. Một người có vẻ như cán bộ đang đi công tác, trên tay xách chiếc
cặp da to đùng, còn người kia thì giống như là khách buôn. Sau khi nghe anh
chàng kia giảng giải luật chơi, họ chấp nhận đánh bài với anh ta. Hai người mới
đến lúc này thắng liên tục. Nhìn thấy anh chàng áo hoa kia rút từng xấp tiền
dày cộp ra trả, ai cũng thấy ham. Một bà to béo đi trên xe, lúc này cũng quyết
định tham gia trò đỏ đen. Anh chàng kia lại vung hai quân bài xuống đất, bắt
đầu vào cuộc chơi. Chính mắt mình nhìn thấy rõ ràng quân bài, bà to béo dẫm hẳn
chân lên cho chắc ăn, rồi nói:
- Tôi đánh năm triệu. Bắt quân bài màu đen này!
Ai cũng thấy rõ ràng đó là quân bài màu đen, và chắc mẫm bà kia sẽ
thắng. Nếu thắng ván bài này thì sẽ được nhiều tiền lắm, một ăn mười kia mà.
Tay cờ bạc chấp nhận và yêu cầu bà đặt cọc. Bà kia liền thò tay vào túi quần để
mà móc tiền ra. Nhân lúc bà kiễng chân lên để lấy tiền, tay cờ bạc liền nhanh
tay đánh tráo quân bài dưới chân của bà. Nhận được tiền đặt cọc rồi, hắn liền lập
tức lật quân bài lên. Mọi người xung quanh đều trố mắt ngạc nhiên, thì ra đó là
một quân đỏ.
Thế là bà kia bị thua đau, rồi vì tiếc của mà bà ta cứ bưng mặt khóc thút
thít mãi.
Nhìn thấy rõ ràng là kẻ kia đã đánh tráo quân bài, lúc này máu hiệp sĩ trong
người nổi lên, chú Thanh liền đứng bật dậy mà chỉ tay nói lớn:
- Này anh kia! Tôi nhìn thấy anh đã đánh tráo quân bài dưới chân người
phụ nữ này. Thực ra là anh đã thua. Yêu cầu anh hoàn lại tiền cho bà ấy, đồng
thời trả đầy đủ không thiếu một xu số tiền mà anh đã thua!...
Tay cờ bạc thấy vậy thì trố mắt lên ngạc nhiên, đoạn hắn đưa hai tay chống
nạnh:
- Lại có kẻ điên này ở đâu ra vậy? Chúng tôi chơi bài thì có liên quan gì
tới ông hả? Ông thấy tôi gian lận hồi nào? Khôn hồn thì cút đi, nếu không lại bị
nhừ đòn bây giờ!...
Chú Thanh cả giận, liền xuống tấn mà quát lên:
- Rõ ràng nhà ngươi đã tráo quân bài khác. Có trả tiền không thì bảo? Ta
đây giữa đường thấy sự bất bình chẳng tha đâu nhé!...
Tay cờ bạc bịp từ chỗ ngạc nhiên nay lại chuyển sang tức giận. Mặt hắn đỏ
phừng phường như say rượu, cặp mắt trắng dã láo liên như con con bò tót đang say
máu. Gã không ngờ một ông lão nhà quê gầy guộc như vậy mà lại dám hùng hổ ở chốn
này. Thế là hắn vung tay ra hiệu, cả hai gã to lớn kia cũng lập tức hè nhau
xông vào mà tấn công chú Thanh tới tấp. Hiệp sĩ của chúng ta cũng bình tĩnh mà vung
quyền đánh trả. Thế trận lúc này chẳng khác nào là “Tam anh chiến Lữ Bố” ở trong
truyện Tam Quốc cả. Nhưng vì “Mãnh hổ nan địch quần hồ”, cuối cùng chú bị chúng
đánh cho một trận nhừ tử, mặt mày vì thế mà có vài chỗ sưng to như quả ổi.
Bấy giờ mọi người mới biết là cả ba tay kia đều cùng đồng bọn cả, chúng
vờ chơi bài với nhau cốt để cò mồi thiên hạ mà thôi. Thời gian này trên tuyến
xe bắc nam vẫn thịnh hành lối chơi bài này lắm. Tuy nói là cờ bạc bịp, nhưng có
luật chơi rõ ràng. Khi đã chấp nhận chơi thì anh phải chịu, chứ chẳng có ai ép
buộc cả. Thật ra đây là một trò nhanh tay nhanh mắt, cho nên không thể gọi là
bịp được. Nguyên do là hiệp sĩ của chúng ta lâu nay vẫn ở trong “Đạo nhân Thi
quán” mà ít khi ra khỏi nhà, vì thế mới không biết đến chuyện này mà thôi.
Sau chuyến đi chơi nhớ đời ấy, “Hiệp sĩ thời đại” phải nằm nhà dưỡng
thương vài tháng. Công việc của “Đạo nhân Thi quán” lúc này cũng đành phải để
mặc cho bà vợ trông nom cả. Người ta thông cảm và đến hỏi thăm chú Thanh nhiều
lắm. Tuy nhiên cũng có vài kẻ độc mồm độc miệng rỉ tai nhau:
- Rõ là ách ngoài đàng, quàng vào cổ. Từ nay ắt chừa hẳn cái thói nhúng
mũi vào chuyện của người khác rồi đấy nhỉ?…
Về phần chú Thanh thì vẫn như xưa, ngang tàng và nghĩa hiệp, vì ít ra chú
vẫn là “Hiệp sĩ thời đại” mà dân làng ngưỡng mộ. Nhưng từ đó hiệp sĩ của chúng
ta cũng ít can thiệp vào chuyện bốn phương, mà tập trung sức lực để mà phụng sự
quê hương nhiều hơn.
o0o
Chuyện thiên hạ phức tạp đã đành, ngay cái chuyện tề gia cũng khó khăn
không kém. Hoàng Đế lừng danh Napoléon Bonaparte của nước Pháp từng than phiền
rằng: “Ra đời trăm trận thắng, về nhà không thắng nổi đàn bà”. Vị
hiệp sĩ của chúng ta cũng gặp phải hoàn cảnh tương tự như đã nói vậy. Người
đam mê vốn cổ thì không thể không biết chơi tổ tôm, vì thế mà chú Thanh cũng
sành món này lắm. Cũng vì cái thú tổ tôm mà chú đâm ra mâu thuẫn với cậu con
trai thứ ba - tức là Chiến. Hai bố con cứ như mặt trăng mặt trời, ít khi chạm
mặt nhau. Số là cậu Chiến được mẹ giao cho sứ mệnh theo dõi và báo cáo lại toàn
bộ hành động và việc làm khả nghi của bố. Trong suốt sự nghiệp thám tử của
mình, Chiến đã hai lần phát giác bố lấy trộm đồ đi bán để lấy tiền đánh tổ tôm,
một lần thấy bố lả lướt ôm eo bà góa làng bên đi chơi, cùng nhiều địa điểm khả
nghi mà bố cậu thường hay lui tới khác. Chú Thanh giận thằng Chiến lắm, nhiều lúc
thở dài mà nghĩ thầm: “Mình đặt tên cho nó là Chiến, nào ngờ tự hại
mình, bây giờ nó lại thường xuyên gây chiến với bố nó. Thật là tức chết đi
được!...”
Tối hôm nay hai vợ chồng chú Thanh lại mâu thuẫn mà to tiếng với nhau.
Chuyện cũng liên quan đến việc chú lấy trộm đồ và mối quan hệ mờ ám với bà góa
làng bên. Thấy hai bố mẹ cãi nhau, cậu Bố - cậu út trong số: Tam, Anh, Chiến,
Lữ, Bố - còn nhỏ dại, liền chạy đến mách rằng:
- Bố ơi! Anh Chiến nói chuyện của bố cho mẹ biết đấy!...
Thấy vợ cứ cằn nhằn tra hỏi mãi, hiệp sĩ của chúng ta tức điên người, chỉ
muốn ngay bây giờ đè cổ thằng Chiến ra mà đánh một trận mới hả dạ. Ngặt nổi là nó
đang chạy đi chơi đâu đó.
Vừa lúc đó thì cu Chiến đi chơi về. Mới thấy nó ló đầu vào cửa, chú Thanh
đã vùng dậy quát lớn:
- Tao thì đánh cho mày chừa cái thói mách lẻo đi này!...
Nói rồi chú sấn sổ mà đuổi theo đứa con bất trị.Thằng bé sợ quá cũng vội
quay đầu chạy thục mạng. Lúc bấy giờ trăng sáng vằng vặc như ban ngày, chú
Thanh thấy cái bóng cậu con trai thấp thoáng đằng trước, khi gần khi xa, mà chẳng
tài nào đuổi kịp. Vừa bực vừa nóng bức, chú liền cởi phăng cái áo đang mặc vứt
xuống lề đường để mà đuổi theo cho nhanh.
Một lúc thấy bóng thằng bé mất tăm, chú đành thở hổn hển mà hậm hực quay về. Đến chỗ áng chừng mình vứt chiếc áo lúc nãy, chú cúi xuống để mà nhặt lên, thì bất giác tay đụng phải một vật gì đó ấm nóng và mềm mềm. Thì ra dưới bóng trăng nhạt nhòa, từ đằng xa trông thấy một vật màu đen, chú Thanh cứ tưởng là cái áo của mình. Nào ngờ đó lại là một bãi phân to tướng do trâu nhà ai đã ị ra bên đường.